رئیس فدراسیون نجات‌غریق و غواصی به خبرورزشی گفت: بلافاصله بعد از سیل استان گلستان، در سایت از منجیان دارای مدرک خواستیم ثبت‌نام کنند و بعد از ۲۴ ساعت ۳ هزار همکار رسمی ما برای کمک ثبت‌نام کردند و جانانه تلاش کردند تا مشکل هموطنان‌شان را حل کنند.
ایلخان نوری را همه آن‌ها که حتی آشنایی مختصری با ورزش‌های آبی دارند، می‌شناسند. رئیس فدراسیون نجات غریق که بیش از دو دهه در این فدراسیون با عناوین مختلف زحمت کشید تا به صندلی ریاست برسد و حالا یک خانواده صمیمی و بزرگ را کنار هم گرد آورده است. با ایلخان درباره فدراسیون نجات غریق و غواصی و دغدغه‌ها و نیازهایش صحبت کردیم.
در دوره انتخاب شدن شما، حتی این شایعه شنیده می‌شد که شنا هم بلد نیستید.
بله. این را خودم هم شنیدم. نباید این‌ها را بگویم ولی مجبورم. من از دو سالگی شنا را یاد گرفتم. در ۱۱ سالگی اولین حضورم در مسابقات قهرمانی کشور را تجربه کردم. پروانه‌رو بودم و در مسابقات قهرمانی کشور از کرج و به‌عنوان توابع تهران شرکت کردم. آن زمان قم، کرج و قزوین به‌عنوان توابع تهران در مسابقات شرکت می‌کردند. در همان اولین حضور برنز گرفتم تا شکل فعالیتم خیلی جدی‌تر شود. در ۱۶ سالگی همزمان با نجات غریق آشنا شدم و مدرک کمک منجی گرفتم.
پس از ۱۶ سالگی وارد نجات غریق شدید؟
الان نزدیک به دو دهه است که در نجات غریق به عنوان ورزشکار و مربی و مسئول فدراسیون انجام وظیفه می‌کنم. در دوره دبیرستان تمام روز‌های سه ماه تابستان را به‌عنوان کمک منجی از ۸ صبح تا ۸ شب هر روز در استخر یادآوران کرج فعالیت می‌کردم. عاشق این کار بودم و پدر و مادرم هم خیلی همراه و حامی و مشوقم بودند.
آن روز‌ها صحبت‌های زیادی درباره دوتابعیتی بودن شما مطرح شد.
من تلاشی برای آنکه تابعیت بگیرم نداشتم. مادرم آمریکایی است. پدر من برای تحصیل به آمریکا رفته بود که با مادرم آشنا شد. مادرم مسلمان شد و سال ۶۱ همراه با پدرم از آمریکا به ایران آمد. این تابعیت به دلیل اصالت مادرم به من داده شد نه تقلا برای خارج شدن از ایران. پدرم مهندس نوری را همه می‌شناسند. او عاشق ایران است و این عشق را به فرزندانش هم منتقل کرده است. برای راه‌اندازی مترو در ایران خیلی زحمت کشید. شبانه‌روز سر کار بود تا مترو راه‌اندازی شود. بعضی اوقات به شوخی از من می‌پرسید پسرم کلاس چندمی! یکی از تفریحات بچگی ما این بود که نیمه شب پدر می‌آمد و ما را برای بازدید از تونل‌های مترو به اعماق زمین می‌برد. پدرم عاشق ایران و عاشق طبیعت و حیات وحش است و این عشق را به خانواده هم داده. از وقتی چشم باز کردم یک مشت حیوان وحشی و اهلی در خانه داشتیم. مادرم در سال‌های اول ورودش به ایران نه دوستی داشت نه قوم و خویشی. زندگی‌اش شده بود مراقبت از حیواناتی که در طبیعت رها شده‌اند. حیواناتی که شکار می‌شدند، بچه‌های‌شان بی‌پناه بودند و مادرم از همه این حیوانات مراقبت می‌کرد.
به نجات غریق برگردیم. گفتید سابقه زیادی در این رشته دارید.
۱۸ سال است که ورزشکار و مربی تیم ملی نجات غریق هستم. ۹ دوره مسابقات جهانی و آسیایی به‌عنوان ورزشکار و سرمربی شرکت کرده‌ام. از سال ۲۰۰۹ به این سو هم مربی و هم ورزشکار بوده‌ام. خانه اولم اردو‌های تیم ملی و خوابگاه‌های شهید شیرودی بود و ۹ ماه در سال در اردو بودیم. عشقم این بود و صد بار به دنیا بیایم باز همین راه را انتخاب می‌کنم. همیشه کنار بچه‌ها بودم حتی زمانی که سرمربی بودم نه اتاق جداگانه داشتم نه امکانات خاص.
در زمان ریاست مهندس میرسلیم عضو تیم ملی بودید؟
بله. ایشان خیلی زحمت کشیدند. ۲۸ سال در فدراسیون کار کردند. آقایان اسفندیاری و خمجانی و خیلی‌های دیگر تلاش کردند. من در این فدراسیون بزرگ شدم. مشاور جوان رئیس فدراسیون بودم، رئیس کمیته استعدادیابی فدراسیون، مدرس درجه یک فدراسیون در سن ۲۲ سالگی بودم و همه رده‌ها را تجربه کردم. البته در رشته‌های دیگر هم بودم. سه، چهار سال در واترپلو هم کار کردم و در مسابقات ۲۰۰۷ کویت قهرمان آسیا شدیم، اما نجات غریق را طور دیگری دوست داشتم.
مدال جهانی هم دارید؟
بله. در سال ۲۰۱۴ در فرانسه مدال جهانی گرفتم.
و می‌دانیم ارتباطات بین‌المللی خوبی دارید.
بعد از آن مدال، فدراسیون جهانی از من دعوت کرد به عضویت کمیسیون ورزش فدراسیون جهانی دربیایم که ۱۱ عضو دارد و قانون‌گذاری و تمام تصمیم‌گیری‌های مسابقات بین‌المللی، قاره‌ای و منطقه‌ای و جهانی را انجام می‌دهد. خبر خیلی خوبی برای من بود و من بعد از ارسال پرونده کاری به عنوان تنها نماینده آسیا به این کمیسیون اضافه شدم. چون نجات غریق در اروپا، استرالیا و آمریکا فعالیت گسترده‌ای دارد و در آسیا زیاد مورد توجه نیست. بعد‌ها آقای شومی آبه از ژاپن اضافه شد تا نمایندگان آسیا به دو نفر (از ایران و ژاپن) افزایش پیدا کنند. الان من هم عضو آن کمیسیون هستم و با توجه به فعالیت‌هایی که داشتم از سه ماه قبل به عنوان رئیس کمیته «اسپورت فور آل (ورزش برای همه)» فدراسیون جهانی معرفی شدم. ارتباطات خوبی دارم. فدراسیون نجات غریق و غواصی ایران در جهان با دو فدراسیون بین‌المللی روبه‌روست: فدراسیون جهانی نجات غریق و فدراسیون جهانی غواصی یا ورزش‌های زیر آب که من ارتباطم با هر دو فدراسیون جهانی عالی است. برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای فعالیت‌های بین‌المللی انجام داده‌ام و می‌خواهم یک افتخار بزرگ برای ایران کسب کنم. این قول را به شما می‌دهم تا یکی، دو سال آینده یک کرسی قابل اعتنا در فدراسیون جهانی خواهیم گرفت. همه این‌ها را به دلیل لطف خدا و علاقه به دست آوردم. من عاشق ایران و کارم هستم و هیچ وقت برای پول در فدراسیون کار نکردم.
وضعیت فدراسیون در حال حاضر چگونه است؟
ما در یک سال توانستیم درآمد‌های متمرکز فدراسیون را سه برابر افزایش دهیم، آن‌هم در این شرایط سخت و تحریم. مربی تیم ملی، کاپیتان تیم ملی و قهرمانان ما پیش خودمان مشغول شده‌اند. همه عاشق هستند و رمز موفقیت ما هم همین است. هیئت‌ها هم به همین اندازه علاقه و لطف دارند. در مجمع انتخاباتی دی‌ماه سه سال قبل، ۱۳ کاندیدا برای ریاست ثبت‌نام کردند و ۴۳ رأی به نام نوشته شد و همین مشخص می‌کند که چه اتحادی بین اعضای مجمع وجود دارد. در این مدت هم وزارت ورزش و هم کمیته ملی المپیک از ما حمایت کردند و از همه متشکرم. در این مدت تلاش کرده‌ام اتحاد خانواده نجات غریق را بیشتر کنم و هیچ وقت هم احساس ریاست نداشته‌ام.
جدا از فعالیت منجیان غریق در استخرها، بیشتر از همه، اسم آن‌ها را در سواحل دریا‌ها می‌شنویم. چند ساحل داریم؟
ما در کشور ۸ استان ساحلی داریم که ۳ استان سواحل دریای شمال است و متأسفانه هر سال در این سواحل غریق داریم که البته تعداد آن‌ها در برابر نجات‌یافته‌ها ناچیز است. در بعضی استان‌ها مثل خوزستان، چهارمحال و بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و فارس رودخانه داریم که این‌ها هم نیاز به نجات غریق دارند. طبق قانون کشوری، حفاظت از رودخانه‌ها بر‌عهده وزارت نیرو و حفاظت از سواحل بر‌عهده وزارت کشور است. به این دلیل حقوق ناجیان غریق با توجه به محل مأموریت‌شان توسط ادارات محلی این دو وزارتخانه تأمین می‌شود.
پس حقوق منجیان غریق را شما نمی‌دهید؟
نه وظیفه ماست و نه چنین بودجه‌ای داریم که به آن‌ها بدهیم. بودجه کل ما در یک سال یک میلیارد تومان است.
گفتید سواحل شمالی هر سال غریق دارد؟
در میان استان‌های شمالی، مازندران مسافر بیشتری دارد. در سال گذشته ۳۰ میلیون نفر به مازندران سفر کردند. این مسافران در ۹۰ درصد اوقات سری به آب می‌زنند و نیمی از آن‌ها فنون اولیه شنا را هم بلد نیستند. حجم مأموریت بچه‌ها در سواحل شمالی بسیار بالاست. ما در استان‌های گیلان و مازندران ۳ هزار نیرو با مدرک رسمی داریم. این افراد دوره‌های تخصصی را پشت‌سر گذاشته‌اند و دوره آمادگی سالانه را هم در برنامه دارند. آن‌ها همگی دوره‌های احیا را گذرانده‌اند و از شیوه‌های به‌روز شده مربوط به CPR آگاه می‌شوند. منجیان غریق ما در همین دو ماه در سواحل شمالی ۸۰۰ نفر را از مرگ حتمی نجات داده‌اند. این تعداد دقیق است، چون من هر روز آمار می‌گیرم.
تعداد منجیان غریق چند نفر است؟
ما جامعه ۲۰۰ هزار نفری در کشور داریم. منجیان غریق که با حداقل امکانات و کمترین دستمزد، بیشترین کارایی را دارند. همین‌طور غواصانی که عاشق کارشان هستند و با بیشترین تعهد و بالاترین کیفیت مأموریت های‌شان را انجام می‌دهند. من معتقدم منجی غریق به اندازه پزشک برای جامعه اهمیت دارد شاید آن پرستیژ و آن پول را نداشته باشد، اما برای نجات مردم و کمک به همنوعانش از جان و وقت و سلامت خود می‌گذرد. منجیان غریق در این دو ماه حقوق نگرفته‌اند و از حداقل امکانات هم محروم هستند. بعضی جا‌ها سایه‌بان هم ندارند. من پارسال با شرکت فیروز مذاکره کردم، این شرکت بی‌نظیر است. آقای موسوی مدیر شرکت خودشان معلولیت دارند و ۸۰۰ نیروی معلول هم در آن شرکت مشغول فعالیت هستند. دو هزار دست لباس گرفتم و بین همکارانم پخش کردم. این از دست من برمی‌آمد. پرداخت حقوق آن‌ها وظیفه من نیست. هفته قبل نامه‌ای نوشتم برای مسئولان. نوشتم که به عنوان رئیس فدراسیون نجات غریق می‌ترسم سواحل از نجات غریق خالی شود. دو ماه آینده برای ما بسیار حیاتی است و واقعاً خطرناک است اگر سواحل از منجی خالی شود. آن‌ها با حقوق دو میلیونی امکان پس‌انداز ندارند که اگر حقوق‌شان دیر شد از پس‌انداز خرج کنند. امیدوارم روزی را شاهد باشیم که همه منجیان غریق در همه ایران حقوق خوب بگیرند و بیمه شوند. من خیلی برای این هدف تلاش کرده‌ام و به این تلاش ادامه می‌دهم.
بپردازیم به بخش غواصی.
ما خانوادگی به محیط زیست عشق داریم. از سال ۹۷ تیم حرفه‌ای غواصی و فیلمبرداری و عکسبرداری زیر آب به ما اضافه شد تا از مأموریت‌های ما فیلمبرداری کند. برای اولین بار با کمک سازمان محیط زیست و منطقه آزاد، اسکله کیش را پاکسازی کردیم. این برنامه برای بار دوم در جزیره کیش تکرار شد. دریاچه دوقلوی آبدانان در ایلام را در برنامه قرار دادیم و در یکی، دو هفته آینده پاکسازی دریاچه آزادی را داریم که ۵۰ سال است پاکسازی نشده. قرار است در یک روز خاص با همراهی فدراسیون قایقرانی و تحت حمایت وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک برنامه پاکسازی را انجام دهیم. پاکسازی دریا‌ها و محیط زیست، انعکاس فراوانی در جامعه جهانی دارد و من در برنامه دارم پرچم حفاظت از محیط زیست را در اجلاس آینده فدراسیون جهانی برای ایران بیاورم.
در سیل سال قبل هم که خوش درخشیدید.
بله. بلافاصله بعد از سیل استان گلستان، در سایت از منجیان دارای مدرک خواستیم ثبت‌نام کنند و بعد از ۲۴ ساعت ۳ هزار همکار رسمی ما برای کمک ثبت‌نام کردند و جانانه تلاش کردند تا مشکل هموطنان‌شان را حل کنند و همه مدیران مملکت از آن‌ها تقدیر کردند.
به عنوان آخرین سؤال. هیچ رشته ورزشی دیگری برای شما جذاب نیست؟
چرا. فوتبال را می‌بینم.
امشب فینال لیگ قهرمانان اروپاست. طرفدار چه تیمی هستید؟
بایرن‌مونیخ. من از کودکی طرفدار بایرن‌مونیخ هستم. در فینال سال ۱۹۹۹ لیگ قهرمانان که بایرن تا دقیقه ۹۰ جلو بود و در لحظات آخر دو گل از منچستریونایتد خورد و قهرمانی را داد، من دو روز مدرسه نرفتم. بدفرم بایرنی هستم و امیدوارم امشب هم قهرمان شود.